intellect
Inhoud
Intellect
- “Intellect is de faculteit waarmee de waarheden der dingen worden gekend en begrepen.”1)
- “Letterlijk betekent aql (in het Arabisch), waarneming, nuchterheid en voorzichtigheid, als een term, een Goddelijk licht waarmee een persoon de dingen kan waarnemen die niet met uitwendige zintuigen kunnen worden begrepen. Er zijn mensen die aql zien als een faculteit die abstract is van materie, maar die samenwerkt met materie, of als de ‘sprekende ziel,’ of als het ‘zelf’ dat geïdentificeerd wordt met het ego. Anderen zien het als een belangrijk aspect van de sprekende ziel of het zelf, of als een faculteit die afhankelijk is van de geest. Volgens veel anderen is aql een goddelijke immateriële substantie of faculteit die gescheiden is van de sprekende ziel en die waarheid van onwaarheid onderscheidt, goed van kwaad, en wat mooi is van wat lelijk is.”2)
- “… het verstand is een faculteit die, wat haar wezenlijke aard betreft, in verbinding staat met de geest, openstaat voor de horizon van het hart, en haar licht verspreidt door middel van het verstand.”3)
- “Er kan geen verstand of intellect zijn zonder het hart.”4)
- “… wanneer gij weet (dat er in het geheel geen godheden, heren, scheppers en leveranciers kunnen zijn om te aanbidden, behalve God)” (Baqarah, 2:22). Deze uitdrukking en de soortgelijke uitdrukkingen die aan het einde van de verzen worden genoemd, geven aan dat de oorsprong van de islam kennis is, en dat de grondslag ervan het intellect is. Daarom is het de glorie van de islam om de waarheid te aanvaarden en de misleidende veronderstellingen te verwerpen.”5)
- “Het is een gevestigd methodologisch principe (in de islamitische wetenschappen) dat wanneer een religieus kennisgegeven dat gebaseerd is op de koran of de soenna van de profeet in strijd lijkt te zijn met de rede, het oordeel van de rede – mits het echt is – voorrang krijgt en het gegeven in kwestie dus aan interpretatie wordt onderworpen. (De ware rede is de rede die onderwezen en verlicht is door de vaste waarheden en grondbeginselen van de islam, en die wordt toegepast door iemand die een nauwkeurige kennis bezit van zowel de scheppingswetten van God als van de wetten die zijn neergelegd in de goddelijk geopenbaarde religieuze code of islamitische principes.”6)
- “De verbeelding, die de breedste van de menselijke zintuigen is, kan het verstand en de vruchten van het verstand niet omvatten.”7)
- “… het Noodzakelijke Wezen lijkt niet op voorwaardelijke dingen, die absoluut afhankelijk zijn van het Noodzakelijk Bestaande Wezen voor hun bestaan, in Zijn Essentie, kwaliteiten, en daden. Bijvoorbeeld, in Zijn visie is er geen verschil tussen dichtbij en veraf, weinig en veel, klein en groot, individu en soort, en deel en geheel. In tegenstelling tot het contingente, handelt Hij met gemak, in geen tijd, en houdt Hij Zich met niets bezig. Dit is de reden waarom het intellect de aard van de handelingen van de Almachtige niet kan begrijpen en zo ver gaat dat het Degene Die ze doet, ontkent.”8)
- “Zelfs als het verstand niet goed werkt en de waarheid niet kan zien, vergeet het menselijk geweten de Schepper niet.”9)
- “… als je je verstand gebruikt ter wille van je vleselijke ziel, wordt het zo'n kwaadaardig, destructief en verzwakkend instrument dat het je bedelft onder droefenis over het verleden en angstaanjagende angsten over de toekomst. Dit is de reden waarom zondige mensen vaak hun toevlucht nemen tot dronkenschap of andere lichtzinnige genoegens. Maar als je je verstand verkoopt aan zijn ware Eigenaar en het voor Hem gebruikt, wordt het als een mysterieuze sleutel die de oneindige schatkamers van mededogen en met wijsheid gevulde gewelven ontsluit, en verheft het je tot de rang van een vrome en rechtschapen gids die eeuwig geluk verdient.”10)
- “… zoals het leven een zuiver extract is gedistilleerd uit het universum, zoals bewustzijn en zintuiglijke waarneming extracten zijn gedistilleerd uit het leven, en intellect een extract is gedistilleerd uit bewustzijn en zintuiglijke waarneming, en geest de zuivere essentie van het leven is…”11)
- “Een leven zonder geloof, of met geloof dat door opstandigheid ineffectief is gemaakt, brengt alleen maar pijn, verdriet en rouw voort die het oppervlakkige, vluchtige genot en het daaruit voortvloeiende plezier ver overtreffen. Dit komt omdat de mensheid intellect heeft en, in tegenstelling tot dieren, verbonden is met het verleden, het heden en de toekomst, en daar zowel pijn als plezier aan ontleent.”12)
- “Wij zijn rijk aan vermogens omdat onze zintuigen en gevoelens zich sterk ontwikkeld hebben dankzij ons verstand en intellect. Onze vele behoeften hebben ervoor gezorgd dat we verschillende soorten emoties hebben ontwikkeld en dat we voor veel dingen zeer gevoelig zijn geworden. Ook hebben wij door onze veelomvattende aard verlangens gekregen die gericht zijn op verschillende doelen en doelstellingen. Onze zintuigen en vermogens hebben zich sterk uitgebreid als gevolg van de verscheidenheid aan onze essentiële taken. Bovendien hebben wij, omdat wij geneigd en in staat zijn tot aanbidding, het potentieel om allerlei vormen van volmaaktheid te verwezenlijken.”13)
Voorbij het intellect gaan door het intellect
- “Doorzichtigheid betekent verder gaan dan het intellect met behulp van het intellect. Het is het profetische intellect. Het is het samenbrengen van de geest, het hart, het gevoel en de subtiele zintuigen, en nadenken over een zaak.”14)
Zie ook
Meer lezen
- David Kelley, The Art of Reasoning
- Keith J. Holyoak, Robert G. Morrison, The Cambridge Handbook of Thinking and Reasoning
- M. Fethullah Gülen, Aql (Reason)
Andere talen
Voetnoten
1)
Ali ibn Muhammed es-Seyyid eş-Şerif Cürcani, Tarifat: Arapça-Türkçe Terimler Sözlüğü, tr. Arif Erkan, İstanbul: Bahar Yayınları, 1997, p. 154.
2)
M. Fethullah Gülen, Emerald Hills of the Heart: Key Concepts in the Practice of Sufism (vol. 3), New Jersey: Tughra Books, 2011, p. 206.
3)
Ibid., p. 209.
4)
Bediüzzaman Said Nursi, The Words, New Jersey: The Light, 2013, p. 718.
5)
Bediüzzaman Said Nursî, İşârâtü’l-İ’câz, İstanbul: Şahdamar Yayınları, 2007, p. 105.
6)
Bediüzzaman Said Nursi, The Reasonings: A Key to Understanding the Qur’an’s Eloquence, New Jersey: Tughra Books, 2008, p. 11.
7)
Bediüzzaman Said Nursî, Mesnevî-i Nûriye, İstanbul: Şahdamar Yayınları, 2007, p. 58.
8)
Ibid., p. 256.
9)
Ibid., p. 376.
10)
Bediüzzaman Said Nursi, The Words, New Jersey: The Light, 2013, p. 37.
11)
Ibid., p. 122.
12)
Ibid., pp. 161.
13)
Ibid., pp. 341.
14)
M. Fethullah Gülen, “Peygamberlerin Sıfatları: Fetanet”
intellect.txt · Laatst gewijzigd: door Editor